23 Aralık 2008 Salı

SAVURGAN OLMAK

SAVURGAN OLMAK
* KİM BİR MÜSLÜMANA BİR ELBİSE GİYDİRİRSE, O ELBİSEDEN O FAKİR ÜZERİNDE BİR YAMA KALDIĞI MÜDDETÇE ELBİSEYİ GİYDİREN, ALLAH TEALA'NIN HİMAYESİNDEDİR.
(HADİS-İ ŞERİF)
Savurgan olma; Savurganca davranış, gereğinden fazla kullanmak, tutumsuzluk, müsriflik, yeterinden çok harcamak, israf etmektir.[1]
Savurganlık, herhangi bir işte normal olan sınırı aşmak, aşırı olmak demektir. Savurganlık kötü bir huydur ve dinimizce yasaklanmıştır. Sahip olunan maddi ve manevi imkanların gereksiz şekilde harcanmasına savurganlık denir. Buna göre bir kişinin para veya malını yerli yersiz harcaması, zamanını boşa geçirmesi savurganlıktır. Savurganlık, kişinin ihtiyaçları dışında, yersiz ve aşırı harcamada bulunmasıdır. Lüks harcamalar da savurganlık sayılmıştır. Savurganlığa israf da denir.
Kur’an; aşırıya kaçan, harcamalarında ve davranışlarında dengeyi kaçıran kimselerin yaptıklarını hoş görmemektedir.
Yüce Allah bu konuda Kuran-ı Kerim'de şöyle buyurur:
.... وكُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ {31}
… Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez. (Araf , 31)
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Sallallahü Aleyhi ve Sellemde:
Abdest alırken bir ırmak kenarında bile olsan suyu tutumlu kullan. Diyerek sahip olduğumuz imkânları savurganca kullanmamamızı istemiştir.Savurganlığın kötü olmasının sebeplerinden biri malın değerli olmasıdır. Dünyada rahat olmak, bedenin sıhhati, Hac, cihad sevabı hep mal ile olur. Malın israf edilmesi ise Allah’ın verdiği nimete kıymet vermemek, nimeti elden kaçırmak olur, Allah'ın verdiği nimete şükretmemek olur. Bu konuda Kur’an:
Akrabaya hakkını ver, yoksula ve yolda kalmışa da. İsraf ederek saçıp savurma. Çünkü israf edenler şeytanın kardeşleri olmuşlardır. Şeytan ise Rabbine karşı nankördür. buyurmaktadır.
“İsraf” da savurganlıkla aynı anlama gelir. Savurganlığın tersi ise tutumluluktur. Tutumluluğun aşırısı cimriliktir. Cimrilik, sahip olduğumuz imkanları zamanı ve yeri geldiği halde harcamayıp elde tutmaktır. Oysa sahip olduğumuz değerler savurganca harcanınca, yerine konması imkansız.
Savurganlıktan kaçınmanın yolu, her alanda tutumlu olmaktır. Tutumlu olmak, elimizdekilerin değerini bilmek ve ona göre harcamaktır. Peygamberimiz de günlük hayatda aşırılığa kaçmamamızı öğütlemiştir:
Beş şey gelmeden önce, şu beş şeyin değerini biliniz: Ölümden önce yaşamın, hastalıktan önce sağlığın, işler çoğalmadan önce boş zamanın, ihtiyarlıktan önce gençliğin, yoksulluk gelmeden zenginliğin. (Feyzülkadir, 2/16).
İsraf; sapmaların, bozulmaların, haksızlıkların, bozgunun kaynaklarından biri olarak görülmektedir. Ayrıca Kur’an’da Firavun, “O israf edenlerden idi.” diye kötülenmiştir.
KISSA VE HİKAYELER

VEREN ALLAH, ALAN ALLAH
*İLMİ OLAN İLMİNDEN, MALI OLAN DA MALINDAN SADAKA VERSİN. (HADİS-İ ŞERİF)
Bizim köyde bir cami imamı varmış. Çocukları doğuyormuş, bir zaman sonra ölüyormuş. Hani bazen böyle kan uyuşmazlığı oluyor, bir şey oluyor; ölüyor. Nasıl ağlıyormuş hoca efendi, nasıl yas tutuyormuş!.. Kaç tane çocuğu böyle ölmüş. Günün birinde bizim köye alim, fazıl, yaşlı bir zât gelmiş. Tam o sırada hocanın bir çocuğu ölmüş. Hocaefendi çok da böyle ağlayıp zırlayınca;
-Yâhu sen adamsın, otur bakayım şuraya!.., demiş oturtmuş. Sana bu evlâtları kim veriyor?
-Elbette Allah veriyor.
-Peki, bu evlâtları senden kim alıyor?
-Allah alıyor.
-Sana ne oluyor? Sabret bakalım!.. Böyle hocalık mı olur, böyle mertlik mi olur? Allah'ın imtihanına sabret bakalım, demiş.
O da söz vermiş: "Peki..." demiş, sabretmiş. Ondan sonraki doğan çocuğu ölmemiş. İmtihana bak!..
Onun için, Allah'tan afiyet isteriz. Allah dünyada ahirette afiyet versin hepimize, hepinize... Hep günleriniz hoş olsun, hep işleriniz rast gitsin... Öyle olmazsa?.. Öyle olmazsa da sabredin!.. Her zaman yaz olmuyor, bazan kar yağıyor. Her zaman bolluk olmuyor, bazan kıtlık oluyor. Her zaman sağlık olmuyor, bazen hastalık oluyor; sabredin!..[2]



[1] Sözlük manaları
[2] E.COŞAN, SORULARA CEVAPLAR

Hiç yorum yok: